Friday, December 21, 2012

W. Somerset Maugham - Qarışqa və Cırcırama (novella)

Friday, December 21, 2012 0

Balaca olanda Lafontenin hər bir təmsilini əzbərdən öyrənməyə məni məcbur edirdilər və onların hər birindən çıxan nəticəni diqqətlə mənə izah edirdilər. Öyrəndiyim təmsillərin arasında "Qarışqa və Cırcırama" da var idi. Hansı ki, hər bir gənc insan beyni ondan belə bir nəticə çıxarır: bizim bu qeyri – mükəmməl dünyamızda əməksevərlik mükafatlandırılır, tənbəllik isə cəzalandırırlır. Həmin bu heyrətamiz təmsildə (hamıya məlum olanları danışdığıma görə üzr istəyirəm, amma nəzakət xətrinə bəzi şeylər deyilməlidir) qarışqa qışa azuqə toplamaq üçün bütün yayı səylə çalışır, cırcırama isə bir yarpağın kölgəsində oturub özüyçün mahnılar oxuyur. Qış gəlir, qarışqanın lazım olan hər şeyi var, cırcıramanın anbarı isə boşdur. O, qarışqanın yanına gedir və ondan yemək istəyir. Əvəzində isə qarışqadan artıq klassikaya çevrilmiş bir cavab alır:
– Bütün yayı bəs sən nə etmisən?
– Bunu dediyimə görə bağışlayın, mən bütün yayı oxuyurdum. Bütün günü, bütün gecəni oxuyurdum.
– Sən oxuyurdun...Onda indi də get oyna!
Fikrimcə, əsas məsələ mənim düşüncə tərzimin qeyri–əxlaqi görünməsində deyil, sadəcə uşaqlara xas olan məntiqsizlikdir – axı ədəbli olmaq hissi uşaqlara yaddır – amma mən təmsildən çıxan bu cür nəticəni qəbul edə bilmirdim. Mənim bütün simpatiyam cırcıramaya idi və hətta bir müddət harda qarışqa görürdümsə, tapdalamamış çəkilib getmirdim. Bu cür hərəkətimlə (lap sonralar mənə aydın oldu ki, tamamilə düzgün hərəkətimlə) mən tədbirliliyə və sağlam düşüncəyə qarşı olduğumu göstərmək istəyirdim.
Bu yaxınlarda bir restoranda tək – tənha səhər yeməyi yeyən Corc Remsini görəndə qeyri–ixtiyarı bu təmsil yadıma düşdü. Onun üzündə təsvirəgəlməz bir kədər var idi. O, durğun nəzərlərlə boşluğa baxırdı. Elə bil dünyanın bütün dərdi, kədəri onun çiyinlərində idi. Yazığa görə çox təəssüfləndim; şübhəsiz, qarabəxt qardaşı yenə də onu zibilə salıb. Yerimdən durub yaxınlaşdım və əlimi ona uzatdım.
– Necəsiniz? – dedim.
– Elə də yaxşı deyiləm – deyə cavab verdi.
– Yenə də Tom?
O ah çəkdi.
– Bəli, yenə də Tom!
– Nəyə görə ondan əl çəkmirsən? Bu dünyada onunçün hər şey etmisən. Artıq bilməlisən ki, o düzələn deyil. Belə güman edirəm ki, bütün ailələrdə "qara çəpiş" var. İyirmi il Tom öz qardaşı üçün bitməyən dərd, kədər mənbəyi olmuşdur. O, öz həyatını çox namuslu və əxlaqlı başlamışdı. Ticarətlə məşğul olmuş, evlənmiş və iki uşağı da olmuşdur. Remsi ailəsi çox hörmətli və alicənab ailə idi və Tomun təmiz bir mənsəb qazanacağına inanmaq üçün hər bir səbəb var idi. Amma günlərin gözəl bir günü, o, heç bir səbəb göstərmədən elan elədi ki, işləməyi sevmir və ailə həyatı üçün yararlı deyil. Yalnız həyatdan zövq almaq istəyir və heç bir öyüd-nəsihətə də qulaq asmağa həvəsi yoxdur. Tom öz arvadını və kontorunu tərk elədi. Onun bir qədər pulu var idi və bu pula Avropanın müxtəlif paytaxtlarında iki xoşbəxt il yaşadı. Arabir ondan, yaxınlarını şoka salan xəbərlər gəlirdi. Təbii ki, Tom vaxtını yaxşı keçirirdi. Qohumları başlarını yırğalaya-yırğalaya bir-birilərindən soruşurdular ki, pulu qurtaranda o nə edəcək. Tezliklə onlar bunu bildilər: o, borc almağa başlamışdı. Tom çox cazibədar və dəlisov idi. Mən hələ ona borc verməkdən imtina edən bir adama rast gəlməmişəm. Tom davamlı olaraq öz dostlarından borc pul alırdı, dostlarından pulu çox asanlıqla alırdı. Amma, o, həmişə deyirdi ki, zəruri işlərə pul sərf etmək dözülməz dərəcədə darıxdırıcıdır. Dəbdəbəyə, rahatlığa pul xərcləmək isə əyləncəli və xoşdur. Bu cür pulların mənbəyi isə qardaşı Corc idi. Tomun cazibəsi heç vaxt Corca təsir etmirdi. Corc ciddi adam idi və onun başını tovlamaq asan deyildi. Bir iki–dəfə o, Tomun düzəlmək və həyatını yenidən qurmaq bəhanəsiylə çoxlu pul almaq üçün dediyi yalanlara inanmışdı. Həmin pullara Tom avtomobil və çox gözəl zinət əşyaları almışdı. Corc başa düşəndə ki, qardaşı heç vaxt ağıllanmayacaq, ondan əlini üzdü. Tom isə az da olsa vicdan əzabı çəkmədən onu şantaj etməyə başladı. Xoşladığı restoranın barında qardaşının kokteyl düzəltməsini və yaxud öz klubunun qarşısında dayanmış taksinin sükanı arxasında oturanın qardaşı olduğunu görmək heç bir hörmətli vəkilə xoş gəlməz. Tom deyirdi ki, barda kokteyl düzəltmək və taksi sürmək heç də təhqiredici peşə deyil. Amma, əgər Corc iki-üç yüz funt versə, o, ailəsinin ad-sanına görə bu cür peşələrdən "çətin də olsa" əl çəkər. Və Corc da həmin pulu verdi. 
Bir dəfə az qalmışdı ki, Tom həbsxanaya düşsün. Onda Corc bərk dilxor olmuşdu. Yox, Tom bu dəfə doğurdan da lap həddini aşmışdı. Əvvəllər o, yüngülxasiyyət, bədxərc və eqoist idi, amma şərəfsiz hərəkətlərə yol verməzdi (Belə hərəkətləri Corc qanunazidd hərəkətlər kimi qiymətlədirirdi). Və əgər Tomu mühakimə etsəydilər, şübhəsiz, onu günahkar elanedərdilər. Amma, imkan vermək olmaz ki, sizin yeganə qardaşınız həbsxanaya düşsün. Tomun aldatdığı Kranşo soyadlı adam çox kinli idi. O, qəti olaraq məhkəməyə müraciət etmək istəyirdi. Deyirdi ki, Tom yaramazdır və mütləq cəzasını çəkməlidir. Bu işin uğurlu sonluğu həddən artıq çoxlu çalışmaq hesabına və Corca beş yüz funta başa gəldi. Mən heç vaxt onu həmin günkü qədər – Tomla Kranşonun çeki pula çevirib birlikdə Monte-Karloya getdiklərini eşitdiyi günkü qədər qəzəbli görməmişdim. Onlar orda çox gözəl bir ay keçirmişdilər. 
İyirmi il Tom Cıdır yarışlarında və kazinolarda qumar oynamışıd, ən gözəl qadınlarla eşqbazlıq etmişdi, rəqs etmişdi, ən bahalı restoranlara getmiş və zövqlə geyinmişdi. O, həmişə elə görünürdü ki, elə bil dəb jurnalı üçün şəkil çəkdirəcək. Qırx altı yaşı olmasına baxmayaraq ona güclə otuz beş yaş vermək olardı. Tom çox məzəli həmsöhbət idi və artıq bildiyiniz kimi gərəksiz adam olsa da bu sizin onunla ünsiyyətdən böyük zövq almağınıza mane ola bilməzdi. O, öz qıvraqlığı, bitməyən şadlığı və inanılmaz cazibəsi ilə seçilirdi. Tom müntəzəm olaraq məndən ən zəruri ehtiyaclarını ödəmək üçün borc alanda o qədər də acıqlanmırdım. Hər dəfə ona beş yüz funt verdikdən sonra məndə belə bir hiss yaranırdı ki, mən onda borc almışam. Tom Remsi hamını tanıyırdı və hamı da Tom Remsini tanıyırdı. Bəlkə də, siz onun həyat fəlsəfəsini təqdir etməzdiniz, amma o, mütləq sizin xoşunuza gələrdi.
Yazıq Corc isə öz yaramaz qardaşından cəmi bir yaş böyük olmasına baxmayaraq altımış yaşlı qoca kimi görünürdü. Əsrin dördə bir hissəsi ərzində ildə iki həftədən artıq istirahəti özünə qıymamışdı. Hər gün səhər saat doqquz otuzda o artıq öz kontorunda olurdu və saat altıdan tez buranı tərk etmirdi. Corc çox düzgün, işgüzar və hər cür münasibətlərdə ləyaqətli adam idi. Onun çox səmimi, heç vaxt fikrini dəyişməyən gözəl həyat yoldaşı və atalarını ən yaxşı ata sayan dörd qızı var idi. Corc əlli beş yaşında istefaya çıxaraq şəhər kənarında ev almaq, bütün gününü həmin evin bağçasında işləməklə və qolf oynamaqla keçirmək istəyirdi. Bunun üçün də o, öz gəlirinin üçdə birini ayırıb kənara qoyurdu. Onun həyatı qüsursuz idi və o, qocalmağına sevinirdi; çünki, Tom da yaşlanırdı. Corc əlini sildi və dedi:
– Nə qədər ki, Tom cavan və yaraşıqlı idi, hər şey yaxşı gedirdi. O, cəmisi bir yaş məndən balaca idi. Dörd ildən sonra onun əlli yaşı olacaq. Onda onunçün yaşamaq bu cür asan olmayacaq. Həmin yaşa çatanda - əlli yaşım olanda mənim otuz min funtum olacaq. İyirmi beş ildir deyirəm ki, Tom hansısa bir divarın dibində canını tapşıracaq. Bax onda görərik bu onun xoşuna gələcək. Onda görərik hansı yaxşıdı – işləmək, yoxsa avaralanmaq?
Yazıq Corc! Ürəkdən onun halına acıyırdım və indi mən onunla bir stol arxasında oturub öz-özümə fikirləşirdim ki, görəsən bu dəfə Tom hansı bir utandırıcı işdə günahlandırılır.
– Heç bilirsiniz nə olub? – o məndən soruşdu. 
Özümü çox pis bir şey eşidəcəyimə hazırlayırdım. Doğurdanmı Tom axır ki, ədalət məhkəməsinin əlinə keçmişdir? Corc güclə özünü danışmağa məcbur edirdi:
– Siz ki, bütün həyatım boyu necə namuslu, mötəbər, düzgün, çalışqan olduğumu inkar etməyəcəksiniz. Uzun illər yorulmadan çalışmağımın, qənaətçiliyimin müqabiləndə ancaq dövlətin qiymətli kağızlarından əldə edəcəyim kiçik bir məbləğlə istefaya çıxa bilərəm. Yaradanın mənə verdiklərinin əvəzində mən də həmişə öz borcumu yerinə yetirmişəm.
– Tamamilə doğrudur.
– Və siz həm də inkar edə bilməzsiniz ki, Tom vecsiz, əxlaqsız və şərəfsiz tənbəl olub.
– Doğrudur.
Corcun üzü qıpqırmızı oldu:
– Bir neçə həftə əvvəl o, anası yaşındakı bir qadının məşuqu olmuşdu. İndi həmin qadın ölüb və bütün var-dövlətini Toma vəsiyyət edib; yarım milyon funt, yaxta, Londonda ev və şəhər kənarında villa. Corc Remsi sıxılmış yumruğunu stola çırpdı:
– Bu düzgün deyil... Sənə deyirəm ki, düzgün deyil! Lənət şeytana, düzgün deyil!
Mən heç nə edə bilmirdim və qəflətən onun qəzəbli üzünə baxa-bax qəhqəhə çəkib gülməyə başladım. Öz stuluma yayxandım və az qaldı ki, yerə yıxılım. Buna görə Corc məni heç vaxt bağışlamadı. Amma Tom tez-tez məni Meyferdəki dəbdəbəli evinə çox gözəl nahar süfrəsinə dəvət edir. Hərdən məndən borc alsa da, bu ancaq vərdiş etdiyinə görədir. Heç vaxt da bir soverindən (soverin - İngiltərədə bir funt sterlinqə bərabər qızıl pul) artıq almır.

Tərcümə etdi: Asif Lələyev

©Kitab adam yemir

Friday, October 5, 2012

Nur Persona Non Grata "Həyatımın soundtrack-isən"

Friday, October 5, 2012 0
Bu kitabla harda qarşılaşmağım dəqiq yadımda deyil, amma o yadımdadır ki, kitablara təzə maraq göstərdiyim vaxtlar eşitmişdim adın, sonra kitab dükanında görmüşdüm, tərəddüd edib almadım. və elə gətirdi ki, yazıçının özündən almalı oldum. oxuduqca mənə ali məktəbə hazırlıq illərimi xatırlatdı, hər şeyə daha çox maraqlı olduğum illərdə ətrafda baş verənlərin əksin gördüm. kitab bu baxımdan məxsusi oldu, yəni digər oxuculardan daha fərqli baxışla yanaşdım, elə fikirlərim və o fikirlə açar yarandı ki, çətin sözlə ifadəsi izahlı olsun. həmşəki kimi kitaba son, orta və əvvəldən sətirlər oxumaqla başladım. başlıqdan gözümə bu ifadə dəydi, "suallar ən çox tənha insanları incidir". və başqa oxuduğum sətirlər əsasında kitabı yarılayanda artıq sonun sujetini özüm qurmuşdum:) mövcud dövrü əks etdirən sujet xətti var, gənclər, onların ətraf mühiti, davranışı, "azadlıq" şüasına baxışı, düşünülməmiş atılan addım, son və fayda verməyən peşmanlıq. obrazları xırdalayıb əsəri açmaq istəmirəm, özünüz oxuyun daha aydın olacaq hər şey, ən əsası əsərə qarşı öz fikrinizi formalaşdırın. sonda onu deyim kitabın ən gözəl şüarı bu oldu mənimçun "sualı bilməyənlərə verib pessimizmə, inkara qapılma, biləndən öyrən, cavab axtar". şərh etdi: Mehrəliyeva Günel
   

Saturday, July 7, 2012

Yasunari Kavabata "Min durna"

Saturday, July 7, 2012 0
     Yapon adətlərinə görə bir fincan çay, evsahibi ilə qonaqların mənəvi birliyi üçün barış dolu bir gələcək üçün gözəl bir başlanğıc olaraq qəbul edilir. Yapon Çay mərasimi qədim Yapon fəlsəfəsini sərgiləyir və dörd əsas prinsipi vardır: Uyğunluq, hörmət, rahatlıq (hüzur) və çalışqanlıq. Çay mərasimi xüsusi qonaqların şərəfinə təşkil edilir və bu mərasimin təşkili xüsusi ustalıq tələb etdiyi üçün təşkilatçılara illərlə təlim keçilir. Bu Çay mərasiminin tarixi 890 ildən daha uzun bir müddətə dayanır.  
     Kavabata “Min durna” adlı əsərində Yapon adətlərinə uyğun olan zərifliyi və sadəliyi minimalist bir formada oxuyucuya nümayiş etdirir. Bu sanki mahir bir bəstəkarın bir neçə notla dinləyiciyə bütün mahnını izah etməsinə və sevdirməsinə bənzəyir. Kitabda atasını itirən Kikudzi onun köhnə xanımı Tikako tərəfindən hazırlanan çay mərasiminə  dəvət edilir. Qaranlıq ruhlu Tikako sadəcə çay dəvətini deyil eyni zamanda sanki bütün kitabdakı qəhrəmanları da idarə etməkdədir. Kikudiznin atasının gerçək bir sevgi ilə sevdiyi xanım Oota itirilmiş sevgilinin ardından oğlu Kikudzidə ölən sevgilisini görməkdədir. Kikudzi də xanım Ootaya qarşı istək duymaqdadır. Xanım Ootanın qızı Fumiko isə anasının bu qəbul edilməz münasibətindən utanır. Fumiko bu sevginin simvolları olan çay dəstini Kikudziyə hədiyyə etməsinə baxmayaraq bu düşüncələrdən özünü xilas edə bilmir. Gün keçdikcə Fumiko da anasına bənzəyir... Karatsu fincanı üç-dörd yüz illik bir fincandır. Bu fincan qaranlıq düşüncələr yaratmırdı və həyat doluydu. İki gözəl ruh fincan şəklinə düşmüşdü sanki və Fumiko ilə onun qarşsında dururmuş kimi qəbul edirdi Kikudzi. Kikudzi düşünürdü ki, onunla Fumiko arasındakı hər şey nə qədər canlıdırsa bir o qədər də günahsız idi. Kikudzi fincanlar vasitəsi ilə Fumikonun o günə qədər onun üçün sadəcə xanım Ootanın qızı olduğunu, indi isə bütün həyatını qaranlıqlardan qoruyan bir sehir olduğunu düşünürdü. Kikudzi bir möcüzə ilə yaxşılaşmış, Fumiko isə anasının taleyi ucbatından özünü müdafiə edə bilməmiş və onun kimi itib getmişdi...

                                       şərh etdi: Niyazi Qasımov

 
kitabı almaq istəyənlər bu keçiddən satış  ünvanlarına baxa bilər:
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=443172869036959&set=a.337025316318382.82938.236281053059476&type=1&theater

Tuesday, July 3, 2012

Frederik Beqbeder "Məhəbbət 3 il yaşayır"

Tuesday, July 3, 2012 0
        Roman 1997-ci ildə nəşr olunub və günümüzdə də maraqla oxunur. Ötən il elə Beigbeder`in özünün rejissorluğu ilə roman əsasında eyniadlı film də çəkildi. Mark , əmindiki məhəbbət yalnız və yalnız 3 il yaşaya bilər. O , bunu təbiətin qanunu olaraq qəbul edir. Onun fikrinə görə bu 3 il aşağıdakı ardıcıllıqla hərəkət edir, əvvəlcə ehtiras ili olur, sonra incəlik ili və nəhayət cansıxıcı il. Mark`ın boşanma səbəbi heç də bu deyil əslində. Onu yeni sevgi macərası buna sövq edir. Bundan sonra o, bu sevginin də 3 ilinin tamam olmasını gözləyir....  
  Həmişə sevgiyə birmənalı yanaşmayan qəhrəmanları sevmişəm. Bilmirəm, onlarda özümü tapmağımdandır bəlkə də. Əslində romanı oxumamışdan əvvəl mən də belə düşünürdüm. Düzdür, konkret müddət qoymamışdım, amma məhəbbətin əbədiliyinə həmişə böyük şübhə ilə yanaşmışam. Əsəri oxumağa başlayandan, Mark`ın gətirdiyi arqumentlərə qarşılıq olaraq: “ay sağol”, “afərin”, “de, qadan alım, de” –kimi ifadələr işlədərək, onu dəstəkləyirdim. Hətta, ən bəyəndiklərimi özüm üçün qeyd dəftərçəmə də köçürürdüm. Amma həyatın bizə hazırladığı sürprizlərin bizi dəyişdirməyə qadir olacağını heç düşünməmişdim açığı. Həyat bizim prinsiplərimiz istiqamətində hərəkət edərsə, bir problem yoxdur. Məsələn, Mark`ın boşanma qərarı. Həm sevgiyə qoyduğu müddət-3 il tamam olmuşdu və həm də o, artıq başqasını sevirdi. Yəni ehtimalı doğrulduğu anda, həyat da onu dəstəkləmişdi.Amma həyatın prinsiplərimizə zidd getdiyi anlar da var. Mark`ın yeni sevgisi ilə keçirdikləri 3 ilin sonunda qərarsız qalması kimi.Amma bir seçim mütləq olmalıdı , ya prinsiplərinin dalınca getməlisən , ya da hisslərinin.


                                şərh etdi:
Aysu Sürəyya

Friday, June 29, 2012

Çingiz Mehbalıyev "Miras: Bakının sirri"

Friday, June 29, 2012 1
    Bizim yazıçılardan növbəti kitabı oxumağa başlamışdım ki, ətrafımda uşaqlardan bəziləri yenə qınamağa bağladı nə görmüsən bu yazıçılarda? Əgər oxumasam necə və nə yazdıqlarını bilməsəm qınamağa ya da tərifləməyə ixtiyarım olarmı?              Yazıçılarımızdan kitablarım əsasən imzalı olur, elə bu kitabı da təşkil etdiyim tədbirdə Çingiz Mehbalıyevin iştirakı və klubun adına kitabı imzalı təqdim etməsilə əldə etdim. Bu da kitabı mənimçün xüsusi dəyərli etdi.       Miras: Bakının sirri- bu kitabı oxuduqca yaşadığım şəhəri qiyabi olaraq tarixi baxışla gəzdim. Şəhərin vacib və göstərişli yerlərini tarixi faktlarla və dəyərli məlumatlarla öyrənmiş oldum. Adicə Şirvanşahlar sarayına həmişə tarixi abidəni seyr etmək və qədimiliyi duymaq üçün gedirdimsə bundan sonra getdikdə araşdırmacı gözü ilə gəzəcəm:) Eyni zamanda Qız Qalası haqda da çox geniş elmi məlumatlar var.  
      Bu kitab bizə həm də olanı sadəcə görməmək və deyiləndən daha çox öyrənmək lazım olduqnu çatdırmaq istəyir. Dərin düşünmək, fikri eyni anda bir neçə işə cəmləmək və yazı yazmaqla əldə edə biləcəyimiz gözəl xüsusiyyətlər kitabda yer alıb. Kitabda hər izaha uyğun şəkillərin verilməsi onu daha öyrədici edir.
     Əksər tarixi abidələrin tikilişində nəyə fikir verilib? Bəs niyə məhz Qız Qalası? Nəyə görə intihar halları baş verir bu qalada? Bu suallara geniş cavab verilib.  
     Sevindirici haldır ki, bu tip kitab bizim gənc yazıçının qələminin məhsuludur. Kitabı oxumağa dəyər, yazıçını təbrik edirəm:)  

                                şərh etdi: Mehrəliyeva Günel

Saturday, May 12, 2012

Patrik Züskind "Ətriyyatçı"

Saturday, May 12, 2012 0
        Olduqca təsirli və qeyri-adi bir roman. İlk öncə kitabın adı məni cəlb etmişdi və oxuduqca Züskindin heyranedici tərzi insanı valeh edir. 
      Müdhiş qoxualma bacarığı olan, lakin öz qoxusu olmayan Qrenuyun daxili aləminə səyahət etmiş olacaqsınız. Yazıçı bir sıra ətirləri elə ustalıqla təsvir edir ki, oxuduqca burnunuza həmin qoxular gəlir, yəni hiss edə bilirsinizsiniz. Belə məqamlardan biri də Züskindin məftunedici bir dəqiqliklə dənizin ətrini təsvir etdiyi hissədir. Sujet xətti gözlənilməz və təəccübləndiricidir. Qrenuy 25 qadını qətlə yetirib onların ətirlərinin sintezi nəticəsində müdhiş ehtiras ətrini yaradır, hansı ki, bu ətrin bircə damlası insanların başını döndürməyə, onları ehtirasdan dəli etməyə vadar edə bilir. Və Qrenuy bu ətirlə dünyanı idarə edə bilərdi, lakin onun qərarı gözlənilməz və qeyri-adi olur. Bunu bilmək üçün kitabı oxumağınızı tövsiyyə edirəm.


                                                        şərh etdi: Elza Aslanova 

Gabriel Garcia Marquez - “Gözlənilən bir qətlin tarixçəsi”

Çox sevdiyim yazarlardan biri, daha doğrusu birincisi Kolumbiyalı, Nobel mükafatçısı Gabriel Garcia Marquezdir. Hətta deyə bilərəm ki, ədəbiyyatı onun sayəsində sevdim. Bu yazıçı ilə tanışlığım 2il öncə qeyri-adi olduğu kimi, yazıçının özünü də qeyri-adi hörmət və rəğbətlə sevdim və onun əsərlərini oxuyaraq onun həyat və yaradıcılığını təqib etməyə başladım.  Markesi digər yazıçılardan fərqləndirən cəhəti özünəməxsus "magik realizm" üslubudur.O söz sehirbazıdır. Bəzən ən adi 1cümləsi insanı dərindən düşünməyə vadar edir. Hər əsəri başqa aləmdir.
Əsərlərinin içində 1981-ci ildə yazılan ən mifik eyni zamanda ən real, həm də dedektiv məzmunlu əsəri "Gözlənilən bir qətlin tarixçəsi" (ispanca.Cronica de una muerte anunciada) povestidir. Hamının gözlədiyi, namus üstündə baş verəcək cinayət hekayətidir. Yazıçının uşaqlıqdan tanıdığı, uzaq qohumu, əsərin baş qəhrəmanı Santyaqo Nasarın başına gələcək hadisəni və hadisədən sonrakı araşdırmaları yazıçı öz dilindən nəql edir. "Gözlənilən birqətlin tarixçəsi"ni oxuduğum zaman özümü hadisələrin içində, hər obrazın yerində hiss edirdim. Çox həyəcanverici anlar hissetdirir və sanki insan faciənin abu-havasına daxil olur. Vakario qardaşlarının öz vəzifə borcu hesab etdikləri cinayəti işlətmələri barəsindəki planları, Anxela və onun həyatyoldaşının keçirtdiyi hisslər, Santyaqo Nasarın ölümü heyrətamiz şəkildə təsvir olunub. Nəql etdiyi hekayətin bir ayrı gözəlliyi, sehri var. Povestdə "mən" yazarkən özünü nəzərdə tutur. 
Gözlənilən qətlin tarixçəsi Gabonun yaradıcılığına rəngarənglik verir,həm də avtobiorafik əsər təsiri bağışlayır, oxucuya Markeslə tanış olma imkanı yaradir.




Siz də oxuyun və deyin – əsl günahkar kimdir???


Əsərdə bəyəndiyim ifadələr:


-sevməyi də öyrənmək mümkündür.
-hərşeyin əzəli namusdur.
-sevgini nifrətdən,nifrəti sevgidən ayırmaq mümkün deyil.
-elə məhəbbət də namus deməkdir.
-lazım olduqda,tale bizi görünməz də edə bilər.


Xoşbəxtlik-məhəbbətin əvəzində mükafat deyil, elə məhəbbətin özüdür. Gabriel Garcia Marquez.




şərh etdi: Samara Markes (Səma Əkbərova)

Friday, May 11, 2012

Nikolay Vasilyeviç Qoqol – "Şinel"

Friday, May 11, 2012 0
      Oxuduğum əsərlər içərisində mənə ən çox təsir edən əsərlərdən biridir. Əsərin baş qəhrəmanı kiçik dövlət məmuru Akaki Akakiyeviçdir. Yazıçı realist üslubda qələmə aldığı bu kiçik povest Akaki Akakiyeviçin şinelinin süzülməsi ilə başlayır. Akaki Akakiyeviçin bədbəxtliyi də bununla başlayır. Özünə yeni şinel tikdirmək istəyən Akaki Akakiyeviçin bu arzusu həyata keçir, onun şinelinin oğurlanması da bu “kiçik adamın” sonu olur. Dövrünün sadə insanlarının ən böyük problemlərini Qoqol bu kiçik povestdə Akakiyeviçin timsalında dünyaya bildirmişdir və Çar Rusiyası dövründ ən qalmaqallı əsərlərdən biri olmuşdur. 
     Qeyd edim ki, Qoqol bu povesti bir iclada eşitdiyi əhalatdan təsirlənərək yazmışdır. Əhvalatda bir ovçunun illərdi pul yığaraq aldığı yeni tüfəngin gölə düşməsindən və ovçunun depresiyaya düşmsindən bəhs edir. Lakin bu əhvalatda fərqli şey ovçuya yaxın dostlarının yeni tüfəng alması və onu depresiyadan çıxarmasıdır. 
    Dahi Fyodor Mixayloviç Dostoyevski əsərin önəmini “Hamımız Qoqolun “Şinel”indən çıxdıq!” deyərək qeyd etmişdir.

şərh etdi: Elvin Sadıxov

Thursday, May 10, 2012

Uilyam Qoldinq "Milçəklər kralı"

Thursday, May 10, 2012 0



Noyabr ayında çox da iri həcmli olmayan bir kitab almışdım – Uilyam Qoldinq – Seçilmiş əsərləri. Yeni tərcümə olunmuşdu. Mündəricatında iki əsər var idi. Diqqətimi çəkən ilk əsər "Milçəklər Kralı" əsəri oldu. Kitabın arxasında Qoldinqin bu əsərlə dünya şöhrəti qazandığı yazılmışdı. Əsəri oxumağa başladım və tez bir müddətdə bitirdim. Olduqca təsirli olan bu əsərdə Qoldinq gələcəkdəki müharibədən qorunmaq məqsədi ilə uşaqların aparıldığı təyyarənin qəzaya uğrayaraq dənizə düşməsini və xilas olan 6-12 yaş arasındakı uşaqların adadakı sərgüzəştlərini yazmışdır. Bu adadakı hadisələri qeyd edərək qoldinq Böyük Britaniya hegemonluğunun kiçik təsvirini vermişdi. Piqqi, Simonun vəhşiləşmiş uşaqlar tərəfindən öldürülməsi və əsərin sonunda Ralfın onları xilas etməyə gələn əsgərlərin ayaqları altına yıxlıaraq ağlaması mənə ən çox təsir edən hissələr idi.  Uşaqlar üçün yazılan bu əsərdə Qoldinq Ralfın timsalında uşaqlara öz uşaqlıqlarının dəyərini bilməsini də xüsusi ilə qeyd edir. Çünki oradakı uşaqlar öz uşaqlıqlarını unudaraq yaşlarına uyğun olmayan işlər görür - adaya sahib olmaq istəyir, günahsız iki uşağı öldürür. Ralf isə onları çəkindirməyə çalışır lakin bacarmır sonda tək qalır. Hər kəsə məsləhət görürəm bu kitabı özünüz də oxuyun, ətrafınızdakı kiçiklərə də oxudun.
           Bu əsər əsasında 1990-cı ildə Harry Hookun rejissorluğu ilə çox gözl film çəkilmişdir.

şərh etdi: Elvin Sadıxov

C.D.Selincer "Çovdarlıqda uçurumdan qoruyan"


       "The Cathcer İn The Rye"- Kitab Azərbaycan dilində "Çovdarlıqda uçurumdan qoruyan" kimi tərcümə olunub. Selincerin düzü adını eşitsəm də, hər hansı bir yazısını oxumamışdım. Son dövrlər qısa hekayələri oxumağa yaranan marağımdan sonra bir neçə yazarın hekayələrdən ibarət kitablarını almağa başladım. Və bu maraq mənə yeni yazarlar kəşf eləməyimə səbəb oldu. Birinci yazar "Per Lagerkvist" oldu. Onun haqqında da bəlkə yazaram. Böyük ehtimalla yazacam. Sonrakı yazar isə Selincer oldu. Kitab klubunun abunə seriyasından Selincerin əsərlərindən ibarət çıxan kitab keçdi əlimə. Təsadüfən "Çovdarlıqda uçurumdan qoruyan" romanını oxumağa başladım. Və hər səhifədən ayrıca zövq almağa başladım. Azərbaycan dilində son vaxtlar edilən tərcümələri o qədər də bəyənmirəm. Elə bil tərcüməni eliyəndə qorxa-qorxa eliyirlər. Sünilik olur bir az. Amma bu kitabın tərcüməsini çox sevdim. Doğurdan da. Tehran Vəliyevi alqışlamaq lazımdı. Çox anlaşıqlı, gözəl tərcümə edib. Qorxmadan, çəkinmədən...
       Bəzən elə kitablar var ki, insan oxuyanda bəzi məqamlarda özünü tapır. Öz həyatından franqmentləri görür. Bəzən insanın özünün özünə deməyə çəkindiyini kitab sənə deyir. Bax bu kitabı oxuyanda bunların hamısıyla qarşılaşdım. Hərdən insanlar ölkə fərqləri eliyirlər. Müxtəlif ölkələrdə yaşayan insanları yerlərinə görə ayırıllar. Amma adam fərqli millətdən olan müəlliflərin kitablarını oxuduqca, filmlərdə, televizorda və s. yerdə gördükcə başa düşürsən ki, bu boş düşüncədi. Hər yerin axmağı da var, ağıllısı da, monotonu da, fərqlisi də. Düzdü bəzi fərqliliklər var. Yəni bunları artıq deməyə ehtiyac yoxdu, olmalıdı da. Amma ümumilikdə dediyim kimidi. Amerika mühitində böyüyən bir uşağın - Holdenin həyatını Azərbaycan mühitində böyüyən mən oxuduqca çoxlu eynilikləri gördüm. Tək öz həyatımdan yox ətrafımda olan yaşıdlarımından həyatlarından hissələr gördüm. Belə kitablar lazımdı. Bu cür həqiqəti çəkinmədən üzünə deyən kitabları oxumaq vacibdi. Tarix boyu belə kitablar qadağan olunub. Elə bu kitabda o vaxtlar qadağan olunanlar siyahısında olub. Və bu siyahıda  Amerikada ən çox oxunan kitablardan biri olub. John Lennon`u öldürən fanatı da bu kitabdan təsirlənərək onu öldürməyi qərara alıb. Almaq və oxumaq lazımdı

                                                        şərh etdi: Fe Rat

Əli Əkbər "Amneziya"

       Aprel ayı idi. Nədənsə darıxırdım. Yeni bir şey kəşf etmək istəyirdim. Elə bir şey istəyirdim ki, onu özümə yol seçim. Qərara gəldim bəlkə bu ayı kitab oxuyam. Birinici fikirləşdim ki, xarici əsər oxuyam. Ancaq sonra bir gün sinif yoldaşımın profilində Amneziya adlı əsər haqqında təriflərlə dolu status gördüm. Statusa şərh yazdım və soruşdum ki, bu necə kitabdı? Kim yazıb? Sinif Yoldaşım: Zooor kitabdı,  söyüşdə var, siyasətdə, ər arvad münasibətləri.. və.s Əli Əkbər yazıb.. Bir az təəcübləndim. Çünkü heç vaxt ağlıma gəlməzdi ki, Azərbaycan əsərlərində söyüş işlədilsin. (yəni söyüşlü dialoq nəzərdə tuturam) Və yaxud erotik səhnələr olsun. Lakin sən demə bütün müasir əsərlər belədi.
         Mən heç vaxt müasir əsər oxumamışdım. Uzun sözün qısası bu əsəri almağa qərara gəldim. Həmin gün küçədə kitabı vərəqləyə-vərəqləyə gedirdim. Elə bil birinci dəfədi ki, kitab görürdüm. Kitabı bağlayıb cibimə yerləşdirdim.Sonra avtobusa mindikdən sonra yenə kitabı açmağa başladım. Kitab oxumamışdım amma mənə elə gəlirdi ki, bu yaxşı əsərdi. Elə bil ki, kitab özü deyridi: Gəl məni oxu.  İlk səhifəni açdıqda yazılandan əsərin siyasi satira olduğunu bildim. Əsər utopiya və anti-utopiya janrında qələmə alınıb. Burada baş qəhrəman Murad adlı stamatoluqdu. Baş qəhrəman inqilabçıdır. Əsərdə onun tələbəlik illəri, ailə münasibətləri, hər şey haqda yazılıb. Lap başlıqda oxuyanda bir İslam Milli haqda məlumat alcaqsız amma 22 səhifədən ibarətdir. Elə ki, qutardız əsərin ən gözəl yerləri başlamış olacaqsız. Burda Muradın nə başına gəldiyini ola bilsin ki, anlamayacaqsız lakin bir xeyli səhifə getdikcə çoxlu şeylər kəşf edəcəksiz. Daha doğrusu kəşf yox həqiqətlər tapacaqsız. Azərbaycan xalqının bütün problemləri demək olar ki, bu əsərdə təsvir edilib. Çoox yazmaq istəməzdim, çünkü onda maraq itəcək.




                                                  şərh  etdi: İlqar Abbas

Wednesday, May 9, 2012

Ceyn Ostin (Jane Austen) "Qürur və Mövhumat "

Wednesday, May 9, 2012 0

       Mən hazırki dövrümüzdə Azərbaycanda bir o qədərdə məhşur olmayan lakin dünyaca məhşur Ceyn Ostin (Jane Austen) və onun ən məhşur əsərlərindən olan Qürur və Mövhumat (Pride and Prejudice) əsəri haqqında danışmaq istərdim. Bu yazıçı bu günə kimi İngiltərə ədəbiyyatının “Birinci xanımı” kimi tanınır. Mənim üçün Ceyn Ostin şəxsiyyəti bir mübarizə simvoludur. 
        İngiltərənin keçmiş baş naziri Ser Vinston Çercill (Sir Winston Churchill) öz gündəliyində hərarət zamanı istənilən dərmandan yaxşı onu Ceyn Ostinin əsərlərinin müalicə etdiyinidə qeyd etdiyi də məhşur bir faktdır. Qürur və Mövhumat yazıçının çox məhşur əsərlərindən biridir. Bu əsər müxtəlif dillərə tərcümə olunub dəfələrlə çap olunub və ekranlaşdırılıb. Əsər BBC kanalının 200 ən yaxşı kitab siyahısinda ikinci yeri tutmuşdur. Əsərdə sadə insan münasibətlərindən bəhs olunur. Hadisələr gənc Mis Bennet ətrafında cərəyan edir. O qürurlu demək olarki yoxsul lakin bir o qədərdə müstəqil bir qadındır. Digər mühüm bir personaj isə Mister Darsi –qürurlu, qapalı, təkəbbürlü və varlı. Əhvalat onlar arasında sonu evlilik ilə bitən qarışıq münasibətlərdən bəhs edir. Əsərdə komik, emosional, romantik hadisələr bir birini əvəz edir. Artıq bir neçə il ərzində əsəri dəfələrlə oxumuşam və hər dəfəsində özüm üçün yeni-yeni kəşflər edirəm. Hamınızı Qürur və Mövhumat və Ceyn Ostinin digər əsərləri ilə tanış olmağa dəvət edirəm. Əmin edirəmki peşman olmazsız.  
Axı kitab adam yemir:))

                                         şərh etdi: Fidan İsmayılova

Tuesday, May 8, 2012

Viktor Hüqo “ Paris Notre Dam kilsəsi “

Tuesday, May 8, 2012 0
       Bu roman əsasında çəkilmiş filmə yəqin ki, hər kəs baxıb, baxmayanlar da Kvazimodadan xəbərsiz deyildirlər məncə. Elə mən də filmdən sonra heç vaxt romanı oxumaq fikrinə düşməmişdim çünki, film olduqca zəif ekranlaşdırılıb. Amma bu yaxınlarda bir dostum əsəri mütləq oxumalı olduğumu dedi və əldə edib oxumağa başladım. Bəli utanc hissi ilə qeyd edirəmki Hüqonun bu əsrərəngiz romanını yenicə oxumuşam. Yazarı bu əsəri yazmağa ilhamlandıran qədim Notr Dam kilsəsinin divarına gotik stilində qazınan “bədbəxt tale” sözləri olub. Hüqonun ustalığı sayəsində qəhrəmanların hisslərinə dalıb onlarla birgə göz yaşı tökməmək əldə deyil. Elə onlarla birgə Esmeraldaya aşiq olma ehtimalı da var. Bir sözlə bu oxuduğum ən təsirli sevgi hekayəsidir. Kvazimodanın Esmeralda haqqında xəyalları, onun üçün oxuduğu musiqi insanlıqdan təcrid olunmuş bu əcaib varlığın imkansız sevgisini hüzünlü bir şəkildə ifadə edir. Keşişin günah mələyi hesab etdiyi qadına yalvarmağı, onun qarşısında diz çöküb ağlamağı əvəzolunmaz səhnədir. Məncə, bir sevgi hekayəsi ancaq bu qədər təsirli və unudulmaz ola bilər. Və gözlənilməz SON... Pesante

                                                    şərh etdi: Elza Aslanova

Monday, May 7, 2012

Etel Lilian Voyniç "Ovod"

Monday, May 7, 2012 0

     Kitabı almış və aylarca oxumağa vaxt tapmamışdım. Bitirəndən sonra kaşki daha tez oxusaydım dediyim bir kitab oldu. Bu kitabı dövlət imtahanı ,praktika, diplom işini yazdığım çox gərgin bir ərəfədə oxumuşdum. Artur və padresinin bir birinə sevgisi ilə başlıyır kitab. Bir insanın başına gələ biləcək ən dəhşətli anları keçirir Artur ya da Feliks Rivares. Feliks Rivares adı daha doğmadı mənə niyəsə...Çöhrəsindəki şramı, sol əlindəki şikəstliyi sanki hiss eliyirdim oxuyarkən. Hər dəfəsində də nəyisə səhv anlaması. Cemmanın ona xəyanət etdiyini düşünməsi. Yenidən qayıdışı...Kitabın hər sətri hisslərini titrədir insanın. Padresini qarabaqara izləməsi onu incitmək üçün əlindən gələni etməsi sevdiyi halda belə.Nifrəti daha çox idi ya sevgisi heç özü də anlaya bilmirdi bəlkə də onu incidən də elə sevgisi idi padresinə qarşı olan sevgisi. Ən təsir edən hisslərdən biri həbsdən qaçmaq üçün pəncərənin dəmirlərini sındırır amma son anda qapıdan çıxa bilmir xəstəliyi ona imkan vermir. Bu yerini dəfələrlə oxuyub sonra kitabı kənara qoyurdum gözlərimi yumurdum.        Bir saniyə sonra yenə kitab əlimdəydi. Onun padresi ilə mübarizəsi əslində inandıqlarının ona xəyanət etməsi onu çox incidirdi amma bir insan ancaq bir bu qədər əzablarını içinə ata bilər öz hisslərini gizlədə bilərdi bu da Ovod idi.
        Ən çox sevdiyim hissə sondakı məktubdan misralar.  "Помните, я поцеловал вашу руку, и вы так жалобно просили меня «никогда больше этого не делать»? Я знаю, это было нехорошо с моей стороны, но вы должны простить меня. А теперь я целую бумагу, на которой написано ваше имя. Выходит, что я поцеловал вас дважды и оба раза без вашего согласия. Вот и все. Прощайте, моя дорогая!"
Mütləq oxunulası bir kitabdı..gecikmiyin Ovodu tanımağa.

                                                        şərh etdi:  Stoney Balboski

Çingiz Avdullayev "Mavi mələklər"


       Çingiz Abdullayevin çox kitabın oxumuşdum, mənə onun əsərləri haqqında həmişə  anam danışıb və maraqlı olub oxumuşam, hərçənd mən onun qədər oxuya bilmərəm heç, amma bacardığım qədər. Ən zövq aldığım əsəri isə "Mavi mələklər"di, bu onun ilk kitabıdı, mənim isə artıq Abdullayevin əksər kitabların oxuyandan sonra oxuduğum kitabdı. Anam həmişə mənə "sən mavi mələkləri oxumusan?" sualin verirdi, nəysə axır ki, ötən il qrup yoldaşımdan o kitabı tapdım və başladım oxumağa. Mükəmməl kitabdı. Əvvəli çox qarışıqdı, başa düşmək üçün əsərə ciddi yanaşmaq lazımdı, hətta dərs oxuduğumuz kimi. Bir neçə dəfə beynim yorulub, dayanmaq istəmişəm, amma nə yaxşı ki, dayanmamışam.
       Əsərdə bir neçə xətt var, və əsas 4 qəhrəman, amma onları tanımaq belə çətin olur, amma sonradan qəhrəmanlara o qədər bağlanmışdım ki...Əsas da Luici, əsl adı Damiano Konti...onu lap əvvəldən sevmişdim...Əsər o qədər maraqlıydı ki, dərsdə, mühazirələrdə, hətta tənəffüsdə, avtobusda da oxuyurdum. Və mənə ən təsir edən sevimli Luicimin ölməyi oldu, həmin səhifələri oxuyanda o qədər aglamışdım ki, ondan sonra da əsər davam edirdi, amma mənim beynimdən onun ölümü silinmirdi, elə bil onu gülləliyəndə orda olmuşam, hətta indi yazanda belə o səhnə gözümün  qabağında canlanır. 
      Bizim ən yaxşı tanıdığımız mükəmməl Dronqo, o bu əsərdə Qonsales adı ilə verilib. Dronqonu tanımaq üçün mütləq oxumaq lazımdı bu kitabı. Mənım "Mavi mələklər" haqqında təəssüratlarım yazmaqla bitməz, amma onu deyə bilərəm ki, dedektiv kitab oxuyan biri bunu mütləq oxumalıdı.

                                                                şərh etdi: Rzayeva Həqiqət

Friday, May 4, 2012

Anar "Gürcü familiyası"

Friday, May 4, 2012 1

    İnsan çox şey oxuya bilər, amma hər oxuduğu ona xoş gəlməz. Hər insanın bir şeyə marağı var, kiminin dedektiv, kiminin sərguzəşt, kiminin sosial-məşiət, kiminin qəhrəmanlıq, kiminin də sevgi mövzusunda yazılara. Azərbaycan ədəbiyyatında sevgi mövzusunda yazılmış əsərlərdən biri, bəlkə də birincisi "Gürcü familiyası"dır.  
     Sovet dövrünün ən gur çağlarında yazılmış bu əsər bənzərsiz təsviri ilə həqiqətən də qəlbləri oxşayır. O dövrün Bakısının, insanlarının, gündəlik həyatının, tarixinın, gələcəyinin və keçmişinin əks olunduğu əsərdə 2 gəncin nakam məhəbbətindən söhbət açılır. Hadisələrin baş verən məkanı isə tarixi keçmişimiz olan İçərişəhərdir
     Əsəri oxuyan şəxs son dərəcə nostalji hisslərə qapılır, sanki hər şeyi öz gözü önünə gətirəcək. Əsər sanki gənclərə həqiqi məhəbbətin müqəddəs olduğunu göstərir, lakin eyni zamanda onu da göstərir ki, lazımi vaxtda lazımi addım atmaq lazımdır. 2 nəfərin arasına 3-cülərin girməsinə yol verməsinlər. Əsərin sonunda isə göndərilmiş bir "bağlama" yazıçının insanlara bir hədiyyəsidir- heç kim ümidsiz qalmasın. Hamının bir teleqram almağa ehtiyacı var....fərqi yoxdur, kimdən olur-olsun, hansı şəhərdən olur-olsun.
   "Gün keçdi' bu sözü biz özümüz haqqında heç vaxt deyə bilmərik. Bizim üçün sadəcə "Gün keçir" və yalnız biz həyatdan köçəndən sonra bizim haqqımızda deyəcəklər ki, "Filankəs üçün GüN KEÇDİ". Necə ki, biz bu esəri oxuyub deyirik. Əsmər və Oktay üçün "Gün keçdi".

"Unut məni səhərlər, gündüzlər unut!"-dedi
Ulduzlu gecələrdə unut məni əbədi
Axşamlar yada salma, xatirələrə dalma
Düşürsən yadıma yağanda yağışlar
Bağışla, gözəl yar, bağışla, bağışla...

                                                         şərh etdi: Orxan Baxşıyev

Paulo Koelyo “Veronika ölmək qərarına gəlib”


Ümidsizlik və sıxıntı içində üzər bəzən insan. Həyata aid hər şeyi silib atmaq nöqtəsinə gələ bilərik. Yaşamaqdan zövq almağı unuduruq və yalnız acımızı düşünməyə başlayırıq. Sloveniyanin Ljubljana şəhərində yaşayan Veronika da özünü belə hiss edir və intihar etməyə qərar verir. Üzücü olduğu qədər eyni zamanda düşündürən bir roman “Veronika ölmək qərarına gəlib”. Onsuz da P.Koelyonun bütün romanları eyni şəkildə insanın diqqətini cəlb edir. Veronika əslində psixoloji sarsıntı keçirmiş hesab oluna bilər. Necə ki, hekayənin çox hissəsi əqli və ruhi cəhətdən zəif olanlar xəstəxanasında keçir. Kitabın sonu isə çox oxucunu təəccübləndirəcək, bu da Koelyonun dahiliyinin sübutu olacaq.
                                 

                                                şərh etdi: Könül Tahiri

Wednesday, May 2, 2012

Corc Oruell "Heyvanıstan"

Wednesday, May 2, 2012 0


Bu yaxınlarda bir neçə dostumla münasibətim pozuldu. Səbəb - "Azadlıq" prinsipi ilə fəaliyyət göstərən qeyri hökümət təşkilatlarına qoşulmaları idi. Elə eyni vaxtda da əlimə bir kitab keçdi. Corc Oruellin seçilmiş əsərləri. İlk öncə mündəricatını açdım diqqətimi cəlb edən ilk əsər - "Heyvanıstan" povesti oldu. Əsəri oxumağa başladım. Oruell sanki fikirlərimi oxumuşdu. Dostlarımı fikirləşdim.Yuxarıda qeyd etdiyim təşkilatların başçıları bu əsərdə donuzlarla, dostlarım isə digər heyvanlarla əvəz edilmişdi. Mövcud dövlət isə insanlar kimi ifadə olunmuşdu. Əsərin sonunda müəllif yazmışdı: "Heyvanlar təəccüb dolu baxışlarını donuzlardan insanlara, sonra isə təkrar insanlardan donuzlara çevirirdilər. Gözlərini zilləyib təkrar-təkrar baxırdılar. Lakin artıq onları bir-birindən fərqləndirmək, kimin kim olduğunu ayırd etmək mümkün deyildi.". Əsər mənə əla təsir bağışladı. 

Hamıya oxumağı məsləhət görürəm. Xüsusilə də dostlarıma.


                                                         şərh etdi: Elvin Sadıxov


      bu da kitabı realda müzakirə üçün tədbir:   https://www.facebook.com/events/252304408200366/

Sunday, April 22, 2012

Çingiz Abdullayevdən cavablar...

Sunday, April 22, 2012 0

Şəlalə Mustafayeva: -Mənə maraqlıdı ömrü boyu detektiv janrında əsərlər yazmış 1şəxs nə vaxtsa heç cizgi filminə baxıbmı? Və əgər baxıbsa özünü hansı personajda görüb?

Çingiz Abdullayev: -Özümü heç bir personajda görmürəm. Cizgi filmlərin çox xoşlayıram. Axırıncı cizgi filmləri çox xoşuma gəlir, əsasən də Şrek.

Xəzər Bağırlı: -Dedektiv janrından kənar hansısa janrda yazmaq fikriniz var?

Çingiz Abdullayev: -Mən yalnız detektiv yazmıram. Tarixi əsərlərim də var, tarixçi olmasam da Sezardan yazmışam, məhəbbət romanlarım da var. Indi istəyirəm böyük fantastik roman yazım. Təbii ki, mənə maraqlı olduğu üçün bu janrda yazıram. Mənə maraqlı olmasa heç kitab yazmaram, elə olub ki 27-i saat 10-15 dəqiqəlik 4 fasilə ilə masa arxasında oturub kitab yazmışam
.
Rafael Muradxanlı: -Tәcrübә nümunәlәri ilә işlәmәk xoşunuza gәlir? Vә bir dә portagal şirәsini sevirsiniz? Çingiz Abdullayev: - Bəli, həm təcrübə materialları ilə işləməyi xoşlayıram, həm də portağal şirəsini.

Orxan Ismayıllı: - Əsərlərinizdə həm qatilləri, həm qadınların, həm hadisələri obrazların psixologiyasını çox dolğun təsvir etmisiniz. Buna necə nail olursunuz?

Çingiz Abdullayev: - yəqin ki yaxşı yazıçıyam ona görə. Çoxu hətta qadınlar haqqında yazdığım 4 kitabı deyir ki, siz yazmamısız. Lev Tolstoy doğuşdan yazıb, Mark isə heç vaxt içki içmədiyi halda içkidən gözəl yazırdı.

Nicat Qurbanov: - Niyə məhz Dronqo? Dronqo qus adıdır. Səhv etmirəmsə o bütün quşları yamsılaya bilir. Ad çox dedektiv səslənir. Təəccüblü və şübhəli, həm də maraqlı və cəlbedici addır.

Çingiz Abdullayev: - Mən bilmirdim ki bu obraz belə məşhur olacaq. Mən sovet dövründə bunu yazanda düşündüm ki qoyduğum ad ümumi olsun, bütün millətlər onu qəbul etsin. Ona görə belə ad düşündüm. Indi çoxu deyir ki bu adı dəyiş azərbaycanlı adı qoy, bu haqda fikirləşirəm nəzərdə tutduğum bir ad var, bəlkə o adda yazdım.

Emil Xəlilov: - 1-niyə məhz Cil italyandir?
2-Hər bir insanın yaşadığı həyatda sirrini böldüyü, fikirlərinə şərik çıxa bilən dostları var. əsərlərdə Dronqonun Edqar adlı həm dostu, həm də koməkçisi var. Nəzərə alsaq ki, Dronqo müəllifimizdirsə, o zaman Edqar kimdi?

Çingiz Abdullayev: - 1-Onu qəsdən yazmışam, yəni belə təcrübəli ekspertin ailəsi Rusiya ya da Azərbaycanda olsa o işləyə bilməz. Onun ailəsini girov götürə bilərlər, belə rahat işləyə bilməz.
2- əsərlərdəki kimi dostum və köməkçim var idi. Afrikida olarkən o həlak oldu. Artıq 27-28 il keçir amma hesab edirəm ki o hələ də sağdır, mənimlə oturub ünsiyyətdə olur. Edqar obrazı mənim o dostumdur, ona həsr etmişəm o obrazı. “Mavi mələklər”də bu haqda var və bu əsər 90% həyatda olanlardır.

Ibrahim M-zade: -Artur Conan Doyle Şerlok Homsa nifrət edirdi. Bəs siz necə öz Dronqonuza necə münasibət bəsliyirsiz?

Çingiz Abdullayev: - o Şerlok Homsa nifrət etmirdi, deyir di bu obraz onun o biri ədəbiyyatını yeyib. Mən sevinirəm ki mənim qəhrəmanınm belə məşhurdur və sevirlər.

İsmayıl İsmayılov: -Salam Çingiz bəy. Sizinlə bir neçə dəfə görüş-tədbirlərdə qarşılaşmışam. Hər dəfə müsbət enerji duyuram sizdən. Əsəbləşdiyinizi, nəsə kiməsə pis söz dediyinizi, görməmişəm. Həmişə sakit, mülayim görünürsünüz. Bunun sirri nədədir? Digərlərinə qarşı həmişə mehriban görünməyi necə əldə edirsiniz? Sizi yəqin bəyənməyənlər, tənqid edənlər də az deyil, əsəblərinizi necə cilovlayırsınız?

Çingiz Abdullayev: - mən hesab etmirəm ki kimdənsə küsməliyəm, pis davranmalıyam, ya kimsə mənə təsir etməlidir. Fikirləşirəm ki 26 mln kitabım nəşr olunub, qoy mən haqda danışanın 5 mln kitabı çıxsın, onda mənlə bərabər olacaq, bərabər deyilsə mən ona nə cavab verim. Mənə qarşı deyilənlərə heç nə demirəm. Nəyi sübut edim, sübut edim ki kitablarım satılır? Bu ki açıq aydındı
.
Nicat Qasımov: -Bu yaxınlarda Rusiya və Moldovadan rejissor və ssenarist qonaqlarınız olub, bu qonarlar hansısa əsərinizə film çəkməyi planlaşdırır?

Çingiz Abdullayev: - Qonaqlarım Rusiya və Amerikadan olub, 2 əsərə kino çəkmək istəyirlər. Birində hətta tanınmış aktyor Mironov oynamaq istəyir.

Əliyeva Zəhra: -Salam Çingiz bəy. Həyatınızda elə məqam olubdur ki, esərinizdəki kimi "3-cü variant"dan istifadə edəsiniz?

Çingiz Abdullayev: - bəli çox olub. Ümumiyyətlə hər bir insan həyatında "3-cü variant"dan istifadə etməli olur.
                                                                                                            Hazırladı: Mehrəliyeva Günel

Marc Levy - əgər həqiqət olsaydı

               
Yazıçının ilk romanı olub 2000-ci ildə nəşr olunub. Nəşr olunduğu il bestseller`lər sırasına daxil olur və həftələrcə mövqeyini saxlaya bilir.Yazıçıya dünya şöhrəti qazandıran roman, 28 dilə tərcümə olunur.Həmçinin məşhur rejissor Stiven Spielberg tərəfindən ekranlanşdırılır. “Cənnət kimi” adlanan film  romantik-komediya janrında çəkilir və ən az kitab qədər maraqla qarşılanır.

Lauren, şəhər xəstəxanasının reanimasiya şöbəsində təcrübə keçən gənc həkimdir. Keçirdiyi ağır yol qəzası nəticəsində elə həmin xəstəxananın reanimasiya şöbəsinə yerləşdirilir. Lauren komaya düşür. Baş həkim onun heç bir şansının olmadığını deyərək aparatın söndürülməsini təkid edir. Bu zaman isə Lauren onun evində kirayənişin olan gənc memar Arthur`la tanış olub dostlaşır. Lakin, Lauren komadadır və ünsiyyət bacarığından məhrumdu..Belə olan halda onun Arthur`la tanış olması da mümkünsüz olmalıdı axı....

Beləliklə, kitab üçün deyilən bir fikirlə razılaşaraq mən də onu “böyüklər üçün nağıl” adlandırardım. İnsan real həyatda bu cür hadisələrlə rastlaşmaq imkanına sahib olmadığından hərdən bu qəbildən olan roman  və ya filmlərlə başını qatmalı olur.Məhz bu əksikliyi doldurmaq üçün məsləhətli kitab olduğunu deyə bilərəm. Dediyim kimi, həyatda bu tip hadisələrin boşluğunu doldurmaq, özünü roman qəhrəmanları yerinə qoyub virtual macəra yaşamaq istəyən romantiklər üçün oxumalarını lazım  bildiyim  əsərdir.




                                                                                                                                                                        şərh etdi: Aysu Sürəyya

Friday, March 30, 2012

Susanna Tamaro - “Ürəyinin apardığı yerə get”

Friday, March 30, 2012 0
Roman 80 yaşındakı bir qadının böyüdüb,yetişdirdiyi lakin ABŞ-da yaşamağa və təhsil almağa gedən nəvəsinə yazılan və göndərilməyən məktublar ilə başlamışdır. Bu məktublar həm vəsiyyət, həm də etiraf xarakteri daşıyır. Yaşlı qadın öz gənc çağlarında edə bilmədiyi şeyləri nəvəsinə nəsihət etməkdədir. Anasını, yol qəzasında itirən nəvəsinin getməsi ilə yaşlı qadın tək qalmışdır.
Yaşlı qadının məktublarında qızının öz yaşadığı çətinlikləri və bu çətinlikləri yaşamağı üçün əlindən gələni etdiyini və onu həmişə azad buraxdığını ifadə etməkdədir. Nənə öz həyatından və hiss etdiyi duyğudan bəhs edərək nəvəsinin bunlardan dərs almasının ümidi ilə yaşayır.
Yaşlı qadın məktublarda qızının ölümündə özünü günahlandırır, nəvəsinə əsl atasının kim olduğunu söyləmək istəyir və nəvəsinə bütün bunlarla əlaqədar bəzi nəsihətlər verir. Nəsihət isə belədir: ediləcək ilk inqilab, öz içində ediləcək inqilabdır. Əgər həyatında bir yol seçmək məcburiyyətində qalsan qərar verməmişdən qabaq dayan və ürəyinin səsini dinlə. Ürəyinin səninlə danışdığı zaman qalx və “Ürəyinin apardığı yerə get”....

Müəllif: Könül Tahiri

Thursday, March 29, 2012

Ivan Turgenyev - "İlk məhəbbət"

Thursday, March 29, 2012 0
      İ.S.Turqenevin "İlk məhəbbət" povesti ilə "Asya" povesti arasında müəyyən oxşarlıqlar mövcuddur. Hər iki povestdə, baş qəhrəman ilk məhəbbətindən danışır. "Asya" povestində baş qəhrəman, cənab N.-in dinləyicilərinin kim olduğunu təxmin edə biləriksə, "İlk Məhəbbət"-də personajlar və vəziyyət daha konkretləşdirilmiş formadadır.
Povest hər biri 2-3 səhifəni ötməyən, 22 başlığı özündə cəmləyir. Hər ötən səhifədə hadisələrin, təəssüratların, baş qəhrəmanın necə böyüdüyü oxucuya çatdırılır. Povest belə başlayır: Dostlar toplaşaraq maraqlı mövzu ətrafında söhbət etməyi qərarlaşdırırlar. Bu dəfə söhbət İlk məhəbbətdən düşür. Məlum olur ki, dostlardan ikisinin danışmağa heçnələri olmasa da, 40 yaşlı, subay Vladimir Petroviçin danışmağa uzun bir hekayəsi var.
Baş qəhraman Volodyanın böyüdüyü ailə, zəngin soyada, zahirən ədəbli görünüşə malik olsa da ailə üzvləri mənən zərbə almış insanlar idi. 16 yaşlı gənc ailədə olan bu gərginliyi hiss edirdi.O bilirdi ki, zadəgan mühitində anasının və atasının arasında adi, sevgisiz bir nigah baş tutmuşdu. Povestdə, anasının həyat dramı haqqında danışarkən Volodya atasının hələ cavan və yaraşıqlı ikən özündən yaşca böyük anası ilə mənafeyinə görə nigaha girdiyini bildirir.
Baş qəhramanın ilk məhəbbəti, qonşuluğa anası ilə birgə köçmüş Zinaidaya aşiq olması ilə başlayır. Ancaq təbii ki, 20 yaşlı Zinaida 16 yaşlı pərəstişkarına yuxarılardan baxırdı. Səmimi söhbət zamanı o,Volodyaya xalası yaxud bacısı yaşında olduğuna eham vurur. O vaxtkı hisslərini analiz edib, çatdırmağa çalışan Vladimir Petroviç də,povestdə bir neçə dəfə: "Mən hələ uşaq idim" deyə təkrarlayır.
Povestdə Volodyanın əsas rəqibləri kimi doktor Luşin, şair Maydanov, qraf Malevski, istefaya çıxmış kapitan Nirmaski və qusar Belovzorov göstərilməsinə baxmayaraq, məhz kişiliyin münunəsi kimi gördüyü atasının onun əsas rəqibi olmasından bixəbər idi. Nəyə görə məhz atası?
Belovzorov və Luşin kimi Volodyanın atası da hisslərinin qurbanı olur. Atasının insultuna səbəb olan, Moskvadan gələn məktubun tərkibinin nədən ibarət olduğundan oxucular xəbərsiz qalır. Sevimli qadının xoşbəxtliyi Volodyanın atasının qürurunu belə sındırır. O, ölümündən əvvəl xanımından nəsə haqqında xahiş edir və hətta ağlayır. Oğluna qoyduğu ölümqabağı məktubunda isə Volodyaya deyir: "Mənim oğlum, qadın sevgisindən qorx, bu xoşbəxtlikdən qorx, bu zəhərdir…".
Finalda sevgidə gecikməməyin necə önəmli olduğunu vurğulanır.
Volodya Zinaidanın müvəqqəti Peterburqa gəldiyindən xəbər tutur. Mehmanxanaya Zinaidanı görmək üçün gedəndə artıq gec idi...
Müəllif: Leyla Kərimova

Wednesday, March 28, 2012

Orhan Pamuk - "Yeni həyat"

Wednesday, March 28, 2012 0

Onu mənə ailəmizdəki ədəbi söhbətlər, əmimin tez-tez bu söhbətlər zamanı onu satqın adlandırması tanıdıb desəm yalan olmaz. Hətta bu
söhbətlər zamanı axırda məlum olurdu ki, onun nobel almasına da səbəb "satqınlığı" olub..Orxan Pamukun bu romanını tam təsadüfü tanıdım. Daimi kitab aldığım Xan dayının dükanında idim, hansı kitabı alacağım barədə qərarsızdım. Kitabları vərəqləyəndə Orxan Pamukun kitabıda çıxdı qabağıma, sırf o evimizdəki söhbətlər məni kitabı almağa vadar etdi,və bu Pamukdan oxuduğum ilk roman oldu.
Kitab məni onu tez-tez vərəqləməyə vadar edirdi. Romanda əsasən kitabların qorxulu cəlbetməsindən danışılırdı. Eləcədə böyük həvəslə axtardığımız şeyin əslində tam ovcumuzda olduğunu göstərir.
Sadəcə gözünü aç və ətrafına diqqətlə nəzər yetir !
Eləcədə kitabın hər səhifəndə demək olarki Pamukun Türkiyədəki Atatürk heykəllərinə də necə söz vurmağı oxucunun fikrindən yayınmır.




Müəllif: Elgün İbrahimli

Tuesday, March 27, 2012

Leyla Məmmədli "Master və Marqarita"dan yazır

Tuesday, March 27, 2012 2
           Bulqakovun müəllifi olduğu bu əsər uzun illər kütləyə təqdim edilməmişdir.Daha doğrusu buna icazə verilməyib.Çapdan sonra isə əsər inanilmz şöhrət qazandı.Və hətta bütün illərin ən yaxşı yüz əsəri siyahısına daxil olmuşdur.
          Əsər dini-mistik səciyyəlidir.Hadiələr iki zamanda cərəyan edir-İsa Məsih dövrü onun çarmixa çəkilməsi və 19-əsr Rusiya həyatı.Əsərdə çoxlu mistik qüvvələr də vardir məsələn iblis və onun koməkçiləri .
 Bu əsərdə diqqəti cəlb edən məqamlardan biri də 5 rəqəminin sirridir.Daha dəqiq desək əsashadisələr 555 nömrəli otaqda cərəyan edir.Baş qəhrəmanlardan olan İeuşa və Ponti Pilat adları da 5 hərfdən ibarətdir.Bu rəqəmin sirrini bu cür izah edə bilərik: Məlumdur ki təbiətin 4 ünsürü vardır.5-ci isə naməlumdur yəni onu boşluq adlandırırlar.Biz digər əsərlərdə də bu rəqəmin istifadəsini görürük.Elif Şafakin “Aşk” romani buna misal ola bilər.Əsər 5 bolmədən ibarətdir.Bölmələrin adıarı da təbiətin ünsürləri ilə-hava su od torpaq adlandırılmlşdır.Beşinci bölmə isə boşluq adını daşıyır.Bu məqamda Sartrın “hamının içində Tanrı boyda boşluq vardır” ifadəsini xatırlamaq yerinə düşərdi.
           Bu mövzü müxtəlif sivilizasiyalardan olan yazıçıları birləşdirmişdir.
           "5-lik əsərlər" Bulqakovun müəllifi olduğu bu əsər uzun illər kütləyə təqdim edilməmişdir.Daha doğrusu buna icazə verilməyib.Çapdan sonra isə əsər inanilmz şöhrət qazandı.Və hətta bütün illərin ən yaxşı yüz əsəri siyahısına daxil olmuşdur.
           

Sunday, March 25, 2012

Başladıq

Sunday, March 25, 2012 6
    
Əziz dostlar !!!

ATGTİ-nin çoxdan gözlədiyiniz Kitab Klubu artıq ilkin fəaliyyətinə başlayır. Siz Kitab Klubunun köməyi ilə ən oxunaqlı beynəlxalq ədəbiyyat nümunələri ilə tanış olacaqsınız.
Hansı kitabı alacağınızı bilmirsiniz? Elə isə bizim kitab klubu tam sizlikdir.
Kitab Klubunun yaradıcığı mühit əsl kitab dünyası olacaq. Burda hamı dincələcək !
Sizin üçün burda yeni maraq dünyası işıqlanacaq və siz o dünyanın sakinininə çevriləcəksiniz. Yeni dostlarla daim sevimli kitablar haqqında müzakirələr, məşhur yazıçılarla görüş və daha nələr nələr...
Mütəmadi olaraq yenilənən səhifələrimizdən ən dəyərli bədii əsərlərlə tanış olacaqsınız.
Əziz oxucular, xahiş edirik ki, təklif və iradlarınızı yazmaqdan çəkinməyəsiniz. Sizin rəylərinizlə biz birlikdə daha da inkişaf edəcəyik.
Hörmətlə, "Kitab Adam Yemir" komandası :)
 
◄Design by Pocket